Półpasiec może dotknąć każdego, kto przeszedł wietrzną ospę. Samej ospy nie miewa się dwa razy, jednak jej przechorowanie nie chroni przed inną chorobą. Szacuje się, że każdego roku na półpasiec choruje milion Europejczyków. Nie jest to przyjemna wizja, gdyż półpasiec jest bolesną chorobą objawiającą się na skórze.
Czym jest półpasiec?
Półpasiec to choroba wywoływana wirusem VZV. Jest to ten sam wirus, który odpowiada za pojawienie się ospy wietrznej i dlatego obie choroby są ze sobą w pewien sposób powiązane. Do zachorowania na półpasiec może dojść tylko w przypadku, kiedy przechorowało się już ospę wietrzną. Jeżeli nie było się na nią chorym, nie miało styczności z wirusem, wówczas półpasiec nie ma możliwości się pojawić. Wynika to z faktu, że wraz z ospą wirus VZV dostaje się do organizmu, a następnie zostaje w nim, chociaż w uśpieniu. Stan uśpienia może trwać bardzo długo, nawet całe życie, nie ma bowiem reguły, że zachoruje się na półpaśca. Choroba może się pojawić, lecz nie musi. Do rozbudzenia wirusa najczęściej niezbędny jest znaczący spadek odporności, który powoduje że wirus zaczyna się uaktywniać i rozwija się półpasiec.
Zazwyczaj półpasiec pojawia się u osób dorosłych oraz w podeszłym wieku. Nie wolno go ignorować ani liczyć, że sam zniknie, lecz trzeba udać się do lekarza. Dodatkowo warto pamiętać, że osoba, która ma półpaśca zaraża ospą wietrzną, więc ci, którzy jej nie przeszli powinni zachować ostrożność.
Objawy zachorowania na półpaśca
Rozwój półpaśca i sama choroba nie jest przyjemna. Oznacza bowiem infekcję nerwu powiązaną z miejscowymi wypryskami skórnymi, bolesnymi podczas dotknięcia i nie tylko. Z tego powodu to właśnie ból jest najczęściej objawem, że pojawił się półpasiec. Jest to przy tym ból dość zróżnicowany i chore osoby opisują go różnorodnie jako: ostry, kłujący, tępy, stały, niemal dręczący. Może trwać nieprzerwanie przez cały okres choroby, jak również uaktywniać się raz po raz przypominając o chorobie. Wraz z bólem pojawia się wspomniana już wysypka w postaci pęcherzyków wypełnionych płynem. Nie ma jednej zasady co do ilości pęcherzyków, możliwa jest większa albo mniejsza ilość. Zazwyczaj pojawia się w pasmach, jednym albo kilku odrębnych, które zwane są dermatomami. Każdy z dermatomów jest związany z jednym nerwem. To właśnie powoduje, że wysypka nie pokrywa całego ciała, a jedynie określony obszar skórny.
Żeby wiedzieć, kiedy zacząć działać, czyli udać się do lekarza, warto poznać przebieg choroby:
- mrowienie, swędzenie, ból pojedynczej strony ciała,
- pojawienie się wysypki po 1-4 dniach,
- pojawienie się pęcherzyków z płynem oraz czerwonych plam, wysypka najczęściej pojawia się na brzuchu, plecach lub ramionach, ale może objąć także inne nerwy, twarzy, uszu, ust; zdarza się, że pęcherze łączą się ze sobą i wysypka zaczyna przypominać oparzenie,
- pojawia się gorączka i ogólne osłabienie przypominające przeziębienie, jeżeli pojawia się przed pęcherzykami wówczas półpasiec może być mylnie wzięty za początek grypy,
od momentu pojawienia się pierwszego pęcherza kolejne mogą pojawiać się nawet przez cały tydzień, - pojawia się stan zapalny pod pęcherzykami i wokół niej,
- po wytworzeniu się wszystkich pęcherzyków zaczną one wysychać, co powoduje powstawanie strupków, które mogą pozostawić po sobie delikatne blizny.
Zazwyczaj wysypka jest bolesna, jednak niektórzy chorzy jej tak nie odczuwają, a w sporadycznych przypadkach nie pojawia się ona w ogóle, lecz pojawia się bolesność nerwów. Dodatkowo czasami pojawiają się także problemy żołądkowe (nudności i biegunka), bóle stawów, ogólne zmęczenie.
Leczenie półpaśca
Gdy tylko okaże się, że osłabienie jest półpaścem trzeba rozpocząć leczenie. Pierwszy krok to udanie się do lekarza, który wdroży odpowiednie leczenie. Przede wszystkim zaleci preparaty antywirusowe oraz przeciwbólowe. Najlepsza skuteczność leku pojawia się, jeżeli rozpocznie się ich stosowanie w czasie 2 dni od momentu pojawienia się choroby.
Z uwagi na to, że półpasiec jest bezpośrednio związany z nerwami przydaje się także kuracja witaminami z grupy B. Są one odpowiedzialne za prawidłowe działanie układu nerwowego i pomagają pokonać chorobę. Aby kuracja witaminami była najlepsza zamiast tabletek przydają się zastrzyki z roztworem zawierającym witaminę B1, B6 i B12.
Wśród zaleceń lekarskich znajduje się także pozostanie w domu oraz ograniczenie kontaktu z innymi ludźmi. Półpasiec nie należy do szczególnie zakaźnych chorób, jednak lepiej nie ryzykować zdrowia innych. Zazwyczaj 2-3 tygodnie domowego wypoczynku pozwalają na regenerację i zanik choroby, która charakteryzuje się tym, że więcej nie wraca.
Jedynym wyjątkiem, kiedy półpasiec atakuje nie raz, lecz nawet kilka razy jest bardzo obniżona odporność. Dotyczy to głównie osób chorujących na AIDS oraz poddawanych chemioterapii.
U osób starszych po zaleczeniu półpaśca mogą utrzymywać się bóle, nawet jeżeli wysypka już zanikła. W najgorszych przypadkach trwa on kilka lat, ale może ograniczyć się do kilku miesięcy. Bólu nie można pozostawić samego sobie, gdyż jest to znak, że potrzebne jest już leczenie nie pod opieką lekarza pierwszego kontaktu, lecz neurologa oraz stosowanie leków przeciwbólowych i naświetlań.
Dietetyka i odchudzanie