Wpływ glutenu na odchudzanie

Gluten jest ostatnio często powtarzanym słowem. Pojawia się w mediach wszelkiego rodzaju, zwłaszcza w związku ze zdrowym żywieniem i odchudzaniem. Jest to popularny trend, a wśród wielu osób istnieje przekonanie, że gluten ma istotny wpływ na spadek wagi albo jej wzrost.

Moda na niejedzenie glutenu

Gluten nie jest czymś, co pojawiło się znienacka i wcześniej nie istniało. Jednak jeszcze przed 2014 rokiem mało kto znał to słowo, podczas gdy teraz co trzecia osoba deklaruje, że nie jada glutenu lub ma na niego alergię (co nie zawsze jest prawdą).
Zafascynowanie glutenem oraz szał na jego odrzucanie wiąże się przede wszystkim z modą. W 2014 roku kilka znanych kobiet ze świata show biznesu – Lady Gaga, Gwyneth Paltrow, Victoria Beckham – pochwaliło się w mediach, że zrzuciło dużą ilość kilogramów wyrzucając z diety pieczywo. Pieczywo jest głównym produktem zawierającym gluten, chociaż nie jedynym. Pod wpływem słów gwiazd z pierwszych stron gazet wiele osób zaczęło odrzucać gluten jako element tuczący, co nie jest zgodne z prawdą.

Czym jest gluten?

Wiele osób wyrzuca z diety gluten nawet nie wiedząc dokładnie czym on jest. Aby uniknąć nieporozumień należy dowiedzieć się czym jest gluten i co dokładnie ma się na talerzu lub co się odrzuca.
Gluten to nic innego, jak białko roślinne. Znajduje się w zbożach, m.in. w pszenicy, życie i jęczmieniu. Zdarza się, że gluten może dostać się także do owsa. Dochodzi do tego w przypadku jego zanieczyszczania ziarnami innych zbóż. W skład glutenu wchodzą białka dwóch rodzajów, mianowicie glutenina oraz gliadyna.
W momencie dodania wody do glutenu wyzwala się jego elastyczność. Z uwagi na to, że mąka jako produkt pochodzący ze zbóż zawiera gluten widać to wyraźnie podczas wyrabiania wypieków. Ciasto staje się elastyczne, pulchne, łatwe do wyrobienia, a także znacznie dłużej zachowuje świeżość. Dodatkowo to gluten przyczynia się do znanej wszystkim tekstury chleba. Istotne jest jednak, że gluten nie zawiera żadnych wartości energetycznych, ani odżywczych, a ilość znajdujących się w nim kalorii to 0.

W czym znajduje się gluten?

Poza mąką i podstawowym pieczywem znajdującym się w każdej piekarni gluten znajduje się także w innych produktach powstających na bazie zboża. Są to:

• kuskus,
• kasza manna,
• makaron (żytni, pszenny),
• herbatniki, biszkopty, sucharki,
• pierogi, kopytka,
• pizza,
• bułka tarta.

Wspomniany już owies mimo wszystko trzeba założyć do grupy z glutenem, gdyż rzadko zdarza się w czystej postaci. Domieszki innych zbóż znajdują się w nim prawie zawsze. W sklepach jedzenie bez glutenu oznaczone jest znaczkiem przekreślonego zbożowego kłosa.

Czym jest nietolerancja glutenu?

Gluten jest składnikiem, który jest całkowicie nieszkodliwy, z wyjątkiem 1% osób, które cierpią na celiakię. Jest to choroba trzewna, która sprawia że gdy do przewodu pokarmowego dostanie się gluten mogą pojawić się liczne niepożądane objawy. Nietolerancja glutenu może objawić się także w postaci problemów z układem oddechowym lub krwionośnym, a także wypryskami skórnymi, choć jest to jej rzadsza postać.

Objawy nietolerancji glutenu

Zjedzenie glutenu, jeżeli ma się jego nietolerancję może skutkować różnymi nieprzyjemnościami, w tym:

• bóle brzucha,
• nadmierne gazy,
• wzdęcia,
• zmęczenie,
• spadek nastroju.

Gdy jednak nie towarzyszą Ci takie objawy po spożywaniu produktów zbożowych odstawianie glutenu nie jest koniecznością. Jego dostarczanie organizmowi nie przynosi wzrostu wagi.

Ostatnia aktualizacja rankingu: 04.06.2023

Ile jest warta dieta bezglutenowa?

Podstawą diety bezglutenowej, która rozpowszechniła się w ostatnich latach jest wyeliminowanie z jadłospisu wszystkiego, co go zawiera. Dotyczy to nie tylko pieczywa, lecz także makaronu, płatków owsianych, ciast, krakersów, paluszków, sosów. W przypadku słodyczy opartych na zbożach, np. biszkoptów, wafli, tortów z kremami ich odrzucenie jest korzystne dla diety. Wynika to jednak nie z uwagi na znajdujący się w nich gluten, lecz cukier oraz ewentualne tłuszcze, np. w kremach, którymi przekładane są ciasta.
Sam gluten, którego wartość kaloryczna jest zerowa nie może powodować tycia, a jego brak nie jest odpowiedzialny za chudnięcie. Oznacza to, że nawet rezygnacja z całego pieczywa nie spowoduje, że waga zacznie spadać.
Większym zagrożeniem dla wagi i zdrowia są znajdujące się w pieczywie konserwanty i spulchniacze.

Produkty niezawierające glutenu

Istnieje przekonanie wśród wielu osób, że produkty oznaczone przekreślonym kłosem, czyli bezglutenowe są zdrowsze i lepiej wpływają na zdrowie oraz sylwetkę. Jednak trzeba wziąć pod uwagę, że w takich produktach znajduje się mnóstwo substancji chemicznych, w tym: utwardzony tłuszcz, guma arabska, guma guar, guma ksantanowa. Są one znacznie bardziej szkodliwe, niż bułka pełnoziarnista z glutenem w zestawie.
Oparte na sztucznych elementach produkty bezglutenowe powodować mogą więcej problemów, niż korzyści. Po ich zjedzeniu mogą pojawić się liczne problemy żołądkowe: bóle brzucha, zgaga, wzdęcia, gazy. Nie jest to reguła, jednak należy mieć ten fakt na uwadze.

Agnieszka Łabno

Dietetyka i odchudzanie